Tanıma ve Tenfiz Davaları
Tanıma ve tenfiz kavramları birbirlerine benzeyen ancak iki farklı uluslararası hukuk kavramıdır. Bu iki kavrama dayanarak açılan davalar birbirlerine çok bezemekle beraber gerek uygulaması gerekse sonuçları farklı davalardır.
a-Tanıma Davası Nedir?
Yabancı mahkeme kararının Türkiye’de idari işleme dayanak olması (örneğin nüfus kayıtlarının değişmesi) veya kararın kesin delil veya kesin hüküm etkisinden yararlanmak için açılan davadır.
b-Tenfiz Davası Nedir?
Yabancı mahkeme kararında ki uygulanabilir hükümlerin (mesela bir davada alınan alacak kararın icra ile alınabilmesi için ) Türkiye’de de uygulanması için açılan bir davadır.
Uygulamada en çok yabancı mahkemelerden alınan ve Türkiye’de icraya konulması gereken kararların ve yabancı boşanma kararlarının tanıma ve tenfiz davası konusu olduğu görülmektedir.
Tanımanın ve Tenfizin Konusu Nedir?
Tanıma ve tenfiz davası sadece mahkeme kararları için açılır. Yani bir yabancı mahkeme kararının Türkiye’de de geçerli veya uygulanabilir olması için açılan davalardır.
Türkiye’de icraya konulması gereken karar nelerdir?
Yabancı bir mahkemeden (Hollanda mahkemesinden) alınan bir kararda bir tarafın alacağının olduğuna karar verilmiş ve bu alacak ilgili ülkede alınamamış ise Türkiye’de açılacak bir tenfiz davası ile karar Türkiye’de icra konulabilir ve alacak icra yolu ile alınabilir.
Boşanma kararının tanıması veya Tenfizi nasıl yapılır?
Yabancı bir ülkede boşanan eşler eğer konsolosluk aracılığı ile nüfus kayıtlarını değiştiremezler ise o takdirde bu boşanma kararının Türkiye’de geçerli hale gelebilmesi için tanıma veya tenfiz davası açmak zorundadırlar.
Eğer sadece nüfus kayıtlarında ki evlilik kaydının değiştirilmesini istiyorlar ise Türkiye’de açılması gereken dava tanıma davasıdır.
Ancak, yabancı boşanma kararında nafaka, mal paylaşımı ve benzeri bir karar var ise o takdirde Tenfiz davası yapılarak bu kararın Türkiye’de icraya konulabilir bir karar haline gelmesi gerekmektedir.
Yabancı boşanma kararlarının tanınması ve tenfizi ile ilgili olarak dikkat edilmesi gerek konu, yabancı boşanma kararının kesinleştiği tarihin zamanaşımı ve hak düşürücücü sürelere etkisidir. Ayrıntılı bilgi için mal paylaşım davalarında yabancı mahkeme kararlarında zamanaşımı süresinin ne aman başlayacağı konusundaki yazımızı inceleyebilirsiniz.
Vesayet Kararlarının tanıtılması ve Tenfizi nasıl yapılır?
Daha önce yabancı vesayet kararları kamu düzeni sebebiyle Türkiye’de tenfiz edilemiyordu.
Türkiye’de aynı davayı yeniden açmak gerekiyordu. Ancak daha sonra yapılan içtihat değişikliği ile yabancı vesayet kararlarının tanıma tenfiz davası ile Türkiye’de geçerli hale getirilmesine imkan tanınmıştır.
Boşanma Kararlarının Tanıması ve Tenfizi Nasıl Yapılır?
Boşanma kararından sonra eğer Türkiye'de sadece nüfus kaydının değiştirilmesi gerekiyor ise o takdirde konsolosluklar aracılığı ile bu işlem yapılabilir.
Ancak, karşı tarafa ulaşılamıyor ise veya karşı taraf birlikte hareket etmiyor ise o takdirde Türkiye'de tanıma davası açılması gerekmektedir.
Eğer, kararda mal paylaşımı, nafaka, velayet ve benzeri bir hüküm var ise Tükiye'de buna dayanarak işlem yapmak gerekiyorsa mesela bulunduğunuz ülkede kişi kendisinin gelirini düşük gösteriyor ve verilen nafakayı tahsil edemiyorsanız , bu durumda Türkiye'de Tenfiz davası açılması gerekmektedir.
Yurt dışından alınan mahkeme kararlarının gerekçesiz olması halinde Türkiye'de tanıma tenfiz konusu yapılıp yapılamayacağına dair Yargıtay kararının incelemesi ile ilgili yazımıza bakabilirsiniz.
Ayrıntılı bilgi için lütfen iletişim kurmaktan çekinmeyiniz.
Yabancı Mahkame Kararındaki Alacakların Tenfizi Naıl Yapılır?
Yurt dışında bir mahkemeden alınan alacak kararının Türkiye'de uygulanabilmesi için tenfiz işlemi yapılması gerekmektedir.
Tenfiz, yabancı bir mahkeme kararının Türkiye'de icra edilebilir hale getirilmesi işlemidir.
Özellikle, kişiler arası alacak veya ticari alacaklar gibi durumlarda, yabancı mahkeme kararlarının Türkiye’de geçerli olabilmesi için Türk mahkemelerince tenfiz edilmesi şarttır.
Bu süreç, alacak hakkının korunması ve icra yoluyla tahsil edilmesi açısından kritik önem taşır.
Tenfiz için aranan temel şartlar şunlardır: Yabancı mahkeme kararının kesinleşmiş olması, kararın Türk kamu düzenine aykırı olmaması, kararın verildiği ülkede usulüne uygun yargılama yapılmış olması ve Türkiye ile kararın verildiği ülke arasında karşılıklılık (mütekabiliyet) anlaşması bulunması.
Mahkeme, kararın tenfiz şartlarına uygunluğunu inceleyerek kabul veya ret kararı verir.
Tenfiz süreci, doğru belgelerin hazırlanması ve hukuki prosedürlerin eksiksiz takip edilmesiyle tamamlanabilir. Ancak, karşı tarafın itirazı veya eksik belgeler süreci uzatabilir.
Tenfiz kararı alındığında, yabancı mahkeme kararı Türkiye’de icra edilebilir hale gelir ve alacak icra daireleri aracılığıyla tahsil edilebilir.
Bu nedenle, yurt dışında alınan alacak kararlarının Türkiye’de uygulanması için uzman bir avukattan destek alınması, sürecin hızlı ve etkin bir şekilde yürütülmesini sağlar.
Ayrıntılı bilgi için lütfen iletişim kurmaktan çekinmeyiniz.
Tanıma ve Tenfiz için Gerekli Belgeler
Tanıma ve tenfiz davası için gerekli temel belgeler; yabancı mahkeme kararının aslı veya onaylı sureti, kararın kesinleştiğini gösteren belge, kararın noter onaylı Türkçe tercümesi gereklidir.
Ayrıca, kararın verildiği ülke ile Türkiye arasında karşılıklılık anlaşması varsa, bu anlaşmaya dair bilgi veya belgeler.
Belgelerin orijinalliği ve tercümelerin doğruluğu, mahkeme tarafından titizlikle incelenir.
Eksik veya hatalı belgeler, davanın reddine veya uzamasına neden olabilir.
Ayrıntılı bilgi için iletişim kurmaktan çekinmeyiniz.
